Özgün Araştırma

Türkiye Anopheles maculipennis Meigen (Diptera: Culicidae) Populasyonlarında Malathion ve Propoxur Direnci ve Duyarsız Asetilkolinesteraz ile İlişkisi

10.5152/tpd.2014.3388

  • Muhammet Mustafa Akıner

Gönderim Tarihi: 12.10.2013 Kabul Tarihi: 25.12.2013 Turkiye Parazitol Derg 2014;38(2):111-115

Amaç:

Bu çalışmanın amacı, altı farklı Anopheles maculipennis populasyonunda insektisit direnci ile bağlantılı olarak asetilkolinesteraz (AChE) duyarlılığının ve yıllık değişiminin belirlenmesidir.

Yöntemler:

Larva ve ergin Anopheles maculipennis örnekleri Türkiye’nin altı farklı noktasından (Birecik, Beyşehir, Çankırı, Avarız, Tatarköy ve Dereköy) toplanmıştır. Malathion ve propoxur’a karşı insektisit duyarlılığı tanımlanmıştır. AChE ve duyarsız AChE seviyeleri bireysel olarak ölçülmüştür.

Bulgular:

2007 yılında malathion ve propoxur için tüm Anopheles maculipennis populasyonlarının ölüm oranları şüpheli direnç kategorisinde yer almıştır. 2008 yılında Trakya bölgesi populasyonları (Avarız, Tatarköy, Dereköy) şüpheli direnç kategorisinde yer alırken, Birecik, Beyşehir ve Çankırı populasyonları dirençli kategoride belirlenmiştir. Biyokimyasal testlerin sonuçlarına gore AChE inhibisyon oranları 2007 yılında yüksek değerdedir ve 2008 yılında Dereköy soyu hariç azalmıştır.

Sonuç:

Bizim sonuçlarımız malathion ve propoxura karşı insektisit direncinin 2007 yılından 2008’e arttığını ortaya çıkarmıştır. Biyokimyasal deneylerin sonuçları her iki yılda da asetilkolinesteraz duyarsızlığını ve duyarsız asetilkolinesteraz frekansının yıldan yıla arttığını göstermiştir. Bizim sonuçlarımız aynı zamanda tüm çalışılan populasyonlarda malathion ve propoxur direnci için tarımda zararlı kontrolünde yoğun olarak kullanılan organofosfat ve karbamatların, direkt sivrisinek kontrolünde kullanılanlardan daha önemli anahtar faktör olduğunu göstermiştir. (Turkiye Parazitol Derg 2014; 38: 111-5)

Anahtar Kelimeler: Anopheles maculipennis, insektisit direnci, duyarsız asetilkolinesteraz, malathion, propoxur