Özgün Araştırma

Yaygın Değişken Bağışıklık Yetmezliği Olgularında Paraziter İshal Sıklığı

10.5152/tpd.2016.4687

  • Serhat Uysal
  • Varol Tunalı
  • Eylem Akdur Öztürk
  • Ömür Ardeniz
  • Meltem Işıkgöz Taşbakan
  • Hüsnü Pullukçu
  • Seray Özensoy Töz
  • Nevin Turgay
  • Bilgin Arda

Gönderim Tarihi: 31.12.2015 Kabul Tarihi: 12.05.2016 Turkiye Parazitol Derg 2016;40(2):67-71

Amaç:

Parazitler, bağışıklık sistemi baskılanmış hasta gruplarında beklenenden farklı ve ağır seyreden enfeksiyonlara neden olabilmektedir. Yaygın Değişken Bağışıklık Yetmezliği (CVID) olgularında ishal sıklığı %20-94 arasında değişkenlik göstermekte olup, bu hastalarda solunum sistemi şikâyetlerinden sonra en önemli ikinci klinik tablonun ishal ve gastrointestinal sistem (GİS) yakınmaları olduğu bildirilmektedir. Bu çalışmada, GİS yakınmaları ve özellikle ishal şikâyeti olan CVID hastalarında bağırsak parazitlerinin görülme sıklığının araştırılması amaçlanmıştır.

Yöntemler:

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi İmmünoloji ve Allerji Kliniği tarafından Ocak 2008 ile Ağustos 2015 tarihleri arasında CVID tanısıyla takip edilen tüm olgular retrospektif olarak irdelenmiştir. İshali olan olgulardan alınan dışkı örneklerine formol etil asetat çoklaştırma işlemi uygulanmış, serum fizyolojik ile hızlı mikroskobik incelemenin yanı sıra, Lugol, Modifiye Kinyoun, Trichrome, Acid-Fast Trichrome ve Modifiye Trichrome boyaları ile intestinal parazitlerin varlığı araştırılmıştır.

Bulgular:

Toplam 37 olgu arasında ishal yakınması olan toplam 26 hastaya ait dışkı örneklerinin 11’inde lökosit, 10’unda eritrosit tespit edilmiştir. Lökosit tespit edilen 7 olguda ve eritrosit tespit edilen 3 olguda paraziter etken varlığı gözlenmiştir. Eritrosit veya lokösit tespit edilemeyen toplam 3 olgu ile birlikte, ishal yakınması olan hastaların 13’unde paraziter etken saptanmıştır. Parazit tespit edilen olgular ile diğer ishal olguları arasında; kramp, ateş, bulantı-kusma, tenezm, kanlı dışkılama ve dışkıda mukus varlığı açısından anlamlı fark bulunmamıştır. Yalnızca bir olguda malabsorbsiyon gelişmiş olup bu olguda parazite rastlanmamıştır. Çalışmamızda en sık saptanan etkenler sırasıyla Cryptosporidium spp. (n=9; %69,2), Giardia spp. (n=7; %53,8) ve Blastocystis spp. (n=3; %23,1) olarak tespit edilmiştir. Bu çalışmada, daha önceki çalışmalara benzer şekilde, CVID hastalarında görülen paraziter ishallerin diğer ishallere kıyasla daha uzun sürdüğü de (M (ortalama):16,2 gün) gösterilmiştir.

Sonuç:

Bu hasta grubunda en önemli paraziter bağırsak enfeksiyonu etkeninin Cryptosporidium spp. olduğu tespit edilmiştir. Paraziter enfeksiyonların, CVID hastalarının morbiditesinde önemli yer tutan kronik ishallerden sorumlu olabilir. Bu nedenle, ishali olan CVID olgularında, intestinal parazitler açısından dikkatli olunmalıdır.

Anahtar Kelimeler: Yaygın değişken bağışıklık yetmezliği, bağırsak parazitleri, paraziter ishal