Amaç:
Son zamanlarda uyuz olgularında ciddi bir artış görülmektedir. Mevcut tedavi ajanlarından fayda görmeyen hasta sayısı da oldukça fazladır. Çalışmalar, mevcut ajanlara direnç olmadığını ve tedavi etkisizliğinin tedaviye uyumsuzluktan kaynaklandığını ortaya koymaktadır. Tedavi ajanları uygulandıktan sonra en az sekiz saat vücutta kalmalı, herhangi bir şekilde vücuttan uzaklaştırıldıysa tekrar uygulanmalıdır. Elbette ki bu durum, hastanın tedaviye uyumunu azaltmaktadır. Özellikle çocuk hastalarda ilacı bu kadar uzun süre vücutta tutmak daha da zordur. Ana etkeni desteklemek için tedaviye uyumu artıran ve daha kısa süreli uygulama gerektiren tedavi modalitelerine ihtiyaç vardır. Bu çalışma, çay ağacı yağının S. scabiei üzerine etkisini in vitro gözlemlemek ve akarisit etkisinin olup olmadığını belirlemek amacıyla tasarlanmıştır.
Yöntemler:
Uyuz hastalarından tanı amaçlı alınan örnekler dijital mikroskop kullanılarak incelendi. Örnekleme sırasında zarar görmemiş, parçalanmamış ve tam hareketli parazitler çalışmaya dahil edildi. Hastalara herhangi bir tedavi uygulanmadı. Hastalardan teşhis amaçlı alınan atık örnekler incelendi. Her grupta 10 parazit olmak üzere toplam 40 parazit çalışmaya dahil edildi. Kontrol grubuna immersiyon yağı; çalışma gruplarına %5 permetrin, %5 ve %25 çay ağacı yağı uygulandı.
Bulgular:
Kontrol grubu (immersiyon yağı) dışındaki tüm çalışma solüsyonları S. scabiei’yi öldürdü. Ortalama sağkalım süresi (ST) %5 permetrin grubunda 350±31,3 dakika idi. Ortalama ST, %5 TTO grubunda 180±15,1 dakika, %25 TTO grubunda 120±13,3 dakika idi. Kontrol grubundaki sarkoptların ortalama ST’si 47±1,5 saat idi. Kontrol, permetrin ve TTO grubu arasındaki ortalama ST istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0,03). %5 ve %25 TTO grupları arasındaki ST de istatistiksel olarak anlamlıydı (p=0,04).
Sonuç:
Çay ağacı yağının sarkoptlar üzerinde akarisidal etkisi vardır. Ana tedavi ajanı olarak kullanılmasa da destekleyici ajan olarak kullanılabilir. Akarisidal etkisini kısa sürede gösterdiği için banyo sırasında şampuan, duş jeli vb. formların kullanılması ana tedavi maddesinin etkisini destekleyecektir.
Anahtar Kelimeler: Skabiyes, çay ağacı yağı, sarkopt