ÖZ

Amaç

Yabani kemirgenler, hem zoonotik hem de zoonotik olmayan patojenler için önemli konakçı ve rezervuarlar olup, doğada enfeksiyöz etkenlerin devamlılığının sağlanması ve yayılmasında kilit rol oynamaktadır. Bu canlıların varlığı, hem insan hem de hayvanlar için gıda ve su kaynaklarının kontaminasyonuna neden olabilmektedir.

Yöntemler

Bu çalışmada, İran’ın üç farklı bölgesinden toplanan altı türe ait (Microtus socialis, Rattus norvegicus, Mus musculus, Meriones libycus, Apodemus witherbyi ve Ellobius lutescens) toplam 138 ölü kemirgen incelenmiştir. Dışkı örnekleri, Eimeria spp. için potasyum dikromat inkübasyonu ve şeker flotasyon yöntemi, Cryptosporidium spp. için ise modifiye Ziehl-Neelsen boyama yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir.

Bulgular

Eimeria spp. enfeksiyon oranı %5,79 olarak belirlenmiş; tanımlanan türler arasında E. falciformis, E. papillata, E. miyairii, E. musculoidei ve E. hungaryensis yer almıştır. Cryptosporidium spp. için saptanan enfeksiyon oranı ise %4,34’tür. Eimeria enfeksiyonları yalnızca üç kemirgen türünde görülürken, Cryptosporidium altı türün tamamında tespit edilmiştir.

Sonuç

Bu çalışma, İran’daki kemirgenlerde Eimeria türlerinin ilk morfolojik tanımlamasını sunmakta olup, elde edilen bulgular dünya genelinde bildirilen konak-parazit ilişkileri ile uyumludur. Ayrıca, Cryptosporidium spp.’nin birçok kemirgen türünde yaygın olarak bulunması, bu hayvanların zoonotik patojenler için potansiyel rezervuarlar olarak epidemiyolojik önemini vurgulamaktadır. Elde edilen veriler, İran’daki kemirgen popülasyonlarında protozoon çeşitliliği ve dağılımının daha iyi anlaşılmasına katkı sağlamaktadır.