ÖZ

Amaç

Leishmaniasis tedavisinde yaygın olarak kullanılan amfoterisin B'ye (AmpB) karşı direnç gelişim potansiyeli, ilaç duyarlılığının izlenmesini gerekli kılmaktadır. Ancak Leishmania suşlarında ilaç duyarlılığını değerlendiren mevcut yöntemler yüksek maliyet, teknik zorluklar ve cihaz bağımlılığı gibi sınırlılıklar taşımaktadır. Bu çalışmada, mikrobiyoloji alanında son yıllarda önem kazanan ve özellikle dirençli bakterilerdeki kolistin direncinin doğru ve pratik şekilde belirlenmesini sağlayan disk elüsyon yönteminin modifiye edilerek, ilk kez Leishmania infantum (L. infantum) izolatına karşı AmpB’nin ilaç duyarlılığının belirlenmesinde denenmesi amaçlanmıştır.

Yöntemler

AmpB’nin L. infantum suşuna karşı etkinliğini ifade eden minimum parazitisit konsantastrasyon (MPK) değeri sıvı mikrodilüsyon yöntemi ile belirlenmiştir. Disk elüsyon yöntemi Leishmania izolatına karşı AmpB’nin etkinliği saptamak için modifiye edilmiştir. AmpB emdirilmiş diskler indikatör içeren besiyerlerine eklenmiş ve parazit canlılığı renk değişimi (mor→sarı) ile görsel olarak değerlendirilerek MPK değeri belirlenmiştir.

Bulgular

Her iki yöntemde de AmpB, 0,5 µg/mL ve üzerindeki konsantrasyonlarda tüm parazitleri öldürmüştür. Mann-Whitney U testi ile yapılan istatistiksel analizde 48. ve 72. saat sonuçları arasında anlamlı fark saptanmamıştır (p>0.05).

Sonuç

Çalışmanın sonuçları, modifiye disk elüsyon yönteminin klasik mikrodilüsyonla karşılaştırılabilir düzeyde güvenilir olduğunu ortaya koymuştur. Yöntemin düşük maliyetli, kolay uygulanabilir ve görsel olarak yorumlanabilir oluşu, alt yapısı sınırlı laboratuvarlarda veya saha koşullarında ilaç duyarlılık testleri için alternatif bir seçenek sunmaktadır. Ayrıca, ticari olarak önceden hazırlanmış AmpB diskleri ile yöntemin standardizasyonu sağlanarak yaygın kullanımı mümkün olabilir. Bu yönüyle çalışmamız, Leishmania türlerinde rutin ilaç duyarlılık taramalarının basitleştirilmesine katkı sağlayacak yenilikçi bir yaklaşım sunmaktadır.